Giải giúp em câu b thứ 2 được không ạ?

[Ngô Gia Bình]

Ngày 01/03/2021, ông Sơn bắt đầu làm việc cho Doanh nghiệp X đóng trên địa bàn Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh. Thời gian thử việc là 2 tháng, hợp đồng lao động kết thúc vào ngày 28/02/2022. Do trưởng phòng nhân sự đi công tác nên đến ngày 20/03/2022 công ty mới tái ký hợp đồng tiếp theo với ông Sơn với thời hạn 2 năm.

Ngày 10/06/2023, khi vẫn đang trong thời gian làm việc thì ông Sơn nhận được thông báo của doanh nghiệp về việc cho ông Sơn nghỉ làm từ ngày 20/06/2023 với lý do "tình hình sản xuất, kinh doanh 2023 có nhiều thay đổi". Hơn 1 tháng sau, vào ngày 12/7/2023, ông Sơn nhận được quyêt định chấm dứt HĐLĐ của công ty. Sau khi nhận được quyết định, ông Sơn cho rằng doanh nghiệp đã đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật với ông nhưng ông không muốn quay trở lại làm việc.

Để bảo vệ quyền lợi của mình, tháng 11/2023 ông Sơn đã nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Tòa án nhân dân, yêu cầu doanh nghiệp phải trả các khoản sau đây:

1. Tiền lương trong thời gian không được làm việc, tính từ ngày 20/06/2023 đến ngày tòa xử sơ thẩm
2. Bồi thường 02 tháng tiền lương do đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật
3. Trợ cấp thôi việc 1,5 tháng tiền lương. Đối với tiền lương dùng làm căn cứ cho các khoản bồi thường nói trên, theo lời khai của ông Sơn mức lương theo HĐLĐ là 7.000.000 đồng/ tháng và 1.000.000 đồng phụ cấp. Tuy nhiên, ông Sơn cho biết trên thực tế, mức lương mà ông nhận được là 8.000.000 đồng/ tháng và 2.000.000 đồng tiền phụ cấp.

Ngày 20/03/2024 tòa án mở phiên tòa xét xử tranh chấp giữa ông Sơn và Công ty X. Hãy xem xét các vấn đề sau đây:

a. Việc giao kết hợp đồng, loại hợp đồng giữa Công ty và ông Sơn?
b. Công ty có đơn phương chấm dứt Hợp đồng trái luật với ông Sơn hay không? Tư vấn cho công ty thực hiện thủ tục chấm dứt hợp đồng với ông Sơn sao cho đúng luật
c. Các yêu cầu của ông Sơn có được chấp nhận hay không (biết rằng ngoài thời gian thử việc công ty đóng bảo hiểm thất nghiệp cho ông Sơn đầy đủ; ông Sơn không chứng minh được mức lương và phụ cấp trên thực tế ông nhận hàng tháng là 10 triệu đồng)

[Lê Thị Thùy]

b. Công ty có đơn phương chấm dứt Hợp đồng trái luật với ông Sơn hay không? Tư vấn cho công ty thực hiện thủ tục chấm dứt hợp đồng với ông Sơn sao cho đúng luật

1. Đánh giá việc công ty đơn phương chấm dứt HĐLĐ với ông Sơn

Căn cứ pháp lý:
Theo Điều 36 Bộ luật Lao động 2019, người sử dụng lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong các trường hợp sau:
- Người lao động thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động.
- Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị trong thời gian dài mà khả năng lao động chưa hồi phục.
- Do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, địch họa hoặc di dời, thu hẹp sản xuất, kinh doanh theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mà đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải giảm chỗ làm việc.
- Người lao động không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn quy định tại Điều 31 của Bộ luật Lao động.
- Người lao động đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định.
- Người lao động tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng từ 05 ngày làm việc liên tục trở lên.
- Người lao động cung cấp thông tin không trung thực khi giao kết hợp đồng lao động làm ảnh hưởng đến việc tuyển dụng.

Đồng thời, khi đơn phương chấm dứt HĐLĐ trong các trường hợp trên, người sử dụng lao động phải báo trước cho người lao động ít nhất 30 ngày nếu là hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng (điểm b khoản 2 Điều 36 BLLĐ).

Áp dụng vào trường hợp của ông Sơn:
- Công ty thông báo cho ông Sơn nghỉ việc từ ngày 20/06/2023 với lý do "tình hình sản xuất, kinh doanh 2023 có nhiều thay đổi".
- Tuy nhiên, công ty không chứng minh được đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải giảm chỗ làm việc theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
- Công ty cũng không thực hiện việc báo trước ít nhất 30 ngày bằng văn bản theo quy định.

Kết luận:
Công ty đã đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với ông Sơn trái pháp luật vì:
- Không thuộc các trường hợp được phép đơn phương chấm dứt HĐLĐ.
- Không tuân thủ quy định về thời gian báo trước.
- Không thực hiện thủ tục chấm dứt đúng luật.

2. Tư vấn thủ tục chấm dứt HĐLĐ đúng luật

Để chấm dứt hợp đồng lao động đúng luật, công ty cần thực hiện các bước sau:

Bước 1: Xác định căn cứ chấm dứt HĐLĐ
- Công ty cần xác định rõ lý do chấm dứt hợp đồng phải thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 36 Bộ luật Lao động 2019.
- Nếu lý do là do thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế thì phải có biên bản giải trình, phương án sử dụng lao động và xác nhận từ cơ quan có thẩm quyền.

Bước 2: Thông báo chấm dứt HĐLĐ
- Thông báo bằng văn bản cho người lao động, nêu rõ lý do và thời điểm chấm dứt.
- Thời gian báo trước tối thiểu là 30 ngày đối với HĐLĐ xác định thời hạn từ 12 đến 36 tháng.

Bước 3: Thực hiện các nghĩa vụ liên quan
- Thanh toán đầy đủ các khoản tiền lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và các quyền lợi khác trong thời hạn 14 ngày làm việc kể từ ngày chấm dứt hợp đồng.
- Hoàn tất việc xác nhận thời gian đóng bảo hiểm và trả lại sổ bảo hiểm xã hội cùng các giấy tờ liên quan cho người lao động.

Lưu ý:
- Việc chấm dứt hợp đồng phải tuân thủ đầy đủ quy định để tránh phát sinh tranh chấp và trách nhiệm bồi thường.
- Nếu công ty đơn phương chấm dứt trái luật, có thể bị yêu cầu bồi thường theo Điều 41 Bộ luật Lao động 2019.