Xin cần tư vấn về câu hỏi liên quan vấn đề dân sự

[Tranvu0204]

Tình huống cụ thể: Anh A năm 2021 có nhận cọc của anh B về mua bán 20 hecta rừng là 500 triệu (hợp đồng này là 02 bên tự thỏa thuận ko có thời gian về việc mua bán cụ thể). Năm 2023, Công ty C thuộc công ty khoáng sản, đã trúng thầu về việc khai thác khoáng sản tại thửa đất trên và đã được cấp phép. Công ty C đã ký cam kết với anh A về việc xin khai thác khoáng sản theo như đã được cấp phép, nhưng anh A lại không thông báo cho anh B về việc trên, dẫn đến anh B làm đơn khiếu nại. Vậy, cho em hỏi tình huống trên thì anh A và anh B cùng Công ty C đã vi phạm quy định nào của Luật Dân sự và hướng xử lý như thế nào ạ. E xin cám ơn

[Bùi Bảo Ngọc]

Về tình huống của bạn, mình xin đưa ra một số vấn đề cần trao đổi như sau, bạn có thể tham khảo những thông tin này.

1. Vi phạm quy định của Luật Dân sự

1.1. Hợp đồng đặt cọc giữa anh A và anh B

- Hợp đồng đặt cọc giữa anh A và anh B được xác định là một giao dịch dân sự theo quy định tại khoản 1 Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015: “Đặt cọc là việc một bên giao cho bên kia một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi là tài sản đặt cọc) trong một thời hạn để bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng”.
- Việc hai bên không thỏa thuận rõ thời gian chuyển nhượng quyền sở hữu đất trong hợp đồng có thể dẫn đến tranh chấp về thời điểm thực hiện hợp đồng, gây ra sự khó khăn trong việc xác định thời điểm thực hiện nghĩa vụ.

1.2. Vi phạm nghĩa vụ thông tin trong hợp đồng

- Theo quy định tại Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015, việc không thông báo cho anh B về việc ký kết cam kết khai thác khoáng sản với Công ty C là hành vi vi phạm nghĩa vụ thông tin trong hợp đồng. Cụ thể, Điều 385 quy định rằng: “Hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự”.
- Hành vi này làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của anh B, gây thiệt hại về quyền tài sản mà anh B có quyền kỳ vọng từ việc mua bán đất rừng.

1.3. Trách nhiệm của Công ty C

- Điều 5 Luật Khoáng sản 2010 quy định về nguyên tắc hoạt động khoáng sản: “Hoạt động khoáng sản phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động khoáng sản; bảo đảm lợi ích của Nhà nước, quyền lợi của cộng đồng dân cư nơi có khoáng sản được khai thác”.
- Công ty C khi khai thác khoáng sản cần phải kiểm tra kỹ thông tin về quyền sử dụng đất tại khu vực khai thác để đảm bảo không vi phạm quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đất của các cá nhân, tổ chức khác. Nếu Công ty C tiến hành khai thác mà chưa xác minh rõ ràng, có thể dẫn đến vi phạm quyền lợi của bên thứ ba (ở đây là anh B).

2. Hướng xử lý tình huống

2.1. Đối với anh A

- Anh B có quyền yêu cầu anh A hoàn trả lại tiền cọc và bồi thường thiệt hại nếu chứng minh được việc anh A vi phạm nghĩa vụ thông tin dẫn đến quyền và lợi ích của anh B bị xâm phạm, theo quy định tại khoản 2 Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015: “Trong trường hợp bên nhận đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng dân sự thì phải trả cho bên đặt cọc tài sản đặt cọc và một khoản tiền tương đương giá trị tài sản đặt cọc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”.
- Nếu anh A tiếp tục thực hiện hợp đồng với Công ty C mà không thông báo cho anh B, anh A có thể bị yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định tại Điều 360 Bộ luật Dân sự 2015 về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm nghĩa vụ.

2.2. Đối với anh B

- Anh B có quyền khởi kiện ra tòa án yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình nếu chứng minh được hành vi vi phạm nghĩa vụ của anh A.
- Ngoài ra, anh B có quyền yêu cầu Công ty C tạm dừng việc khai thác khoáng sản cho đến khi tranh chấp về quyền sử dụng đất được giải quyết, dựa trên các quy định tại Điều 166 Bộ luật Dân sự 2015 về bảo vệ quyền sở hữu và quyền khác đối với tài sản: “Chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản có quyền yêu cầu người có hành vi cản trở trái pháp luật việc thực hiện quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản của mình phải chấm dứt hành vi vi phạm, bồi thường thiệt hại”.

2.3. Đối với Công ty C

- Công ty C cần phối hợp với các bên liên quan để xác minh tính hợp pháp của việc khai thác khoáng sản tại thửa đất trên. Nếu có tranh chấp về quyền sử dụng đất, Công ty C cần tạm dừng việc khai thác cho đến khi tranh chấp được giải quyết để tránh các rủi ro pháp lý.
- Công ty C có thể yêu cầu anh A giải quyết dứt điểm tranh chấp với anh B trước khi tiếp tục thực hiện việc khai thác, nhằm đảm bảo không vi phạm quyền và lợi ích hợp pháp của bất kỳ bên thứ ba nào khác.

Kết luận

- Anh A có dấu hiệu vi phạm nghĩa vụ thông tin và vi phạm quyền lợi của anh B, cần phải có biện pháp khắc phục bằng cách hoàn trả tiền cọc hoặc bồi thường thiệt hại cho anh B theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.
- Công ty C cần phối hợp với các bên liên quan để xác minh tính hợp pháp của hợp đồng khai thác khoáng sản, tránh vi phạm quyền lợi của anh B.
- Anh B có quyền khởi kiện ra tòa án để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình nếu các bên không giải quyết ổn thỏa.

[My My]

Theo mình, anh A đã vi phạm nghĩa vụ thông tin theo quy định tại Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015 do không thông báo cho anh B về việc cho phép Công ty C khai thác khoáng sản trên thửa đất đã nhận cọc, gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của anh B. Hợp đồng đặt cọc giữa anh A và anh B cũng không quy định rõ thời gian chuyển nhượng, dẫn đến khó khăn trong việc xác định thời điểm thực hiện nghĩa vụ. Công ty C cần phải xác minh kỹ quyền sử dụng đất trước khi khai thác để tránh xâm phạm quyền lợi của bên thứ ba, vi phạm Điều 5 Luật Khoáng sản 2010. Hướng xử lý: Anh B có thể yêu cầu hoàn trả tiền cọc và bồi thường thiệt hại từ anh A, đồng thời khởi kiện ra tòa để bảo vệ quyền lợi. Công ty C cần tạm dừng khai thác cho đến khi tranh chấp giữa anh A và anh B được giải quyết.