Bữa ăn cuối cùng của tử tù gọi là gì?

[Thích Học Luật]

Bữa ăn cuối cùng của tử tù thường được gọi là "last meal", tại Việt Nam bữa ăn cuối cùng của tử tù gọi là "bữa ăn nhân đạo" là một truyền thống lâu đời trong hệ thống tư pháp hình sự của nhiều quốc gia. Truyền thống này có nguồn gốc từ thời cổ đại và được duy trì qua nhiều thế kỷ, mang nhiều ý nghĩa nhân văn và văn hóa.

Ý nghĩa của bữa ăn cuối cùng của tử tù
Nguồn gốc lịch sử:

• Thời cổ đại: Truyền thống bữa ăn cuối cùng có thể bắt nguồn từ thời kỳ Hy Lạp cổ đại và La Mã, nơi người sắp bị xử tử được ăn một bữa ăn cuối cùng để tránh trở thành "hồn ma đói" khi đi qua thế giới bên kia​​.
  
• Thời kỳ Kinh thánh: Một số người cho rằng bữa ăn cuối cùng có liên quan đến bữa ăn tối cuối cùng của Chúa Giê-su trước khi bị đóng đinh, biểu tượng cho sự tha thứ và chuẩn bị cho cái chết​​.
  

Ý nghĩa nhân văn và đạo đức:

• Nhân đạo hóa quy trình tử hình: Việc cho phép tử tù có một bữa ăn cuối cùng được coi là cách để mang lại một chút nhân đạo và phẩm giá cho người bị kết án, giúp quy trình tử hình bớt đi phần nào sự tàn nhẫn​​.
  
• Tôn trọng cá nhân: Truyền thống này cũng thể hiện sự tôn trọng đối với cá nhân tử tù, cho họ một cơ hội cuối cùng để tận hưởng một bữa ăn theo ý muốn, ngay cả khi họ sắp đối mặt với cái chết​.
  

Quy định về bữa ăn cuối cùng của tử tù
Mỗi quốc gia và thậm chí mỗi bang trong một quốc gia có những quy định khác nhau về bữa ăn cuối cùng:

• Hoa Kỳ: Các quy định về bữa ăn cuối cùng khác nhau giữa các bang. Ví dụ, tại Florida, chi phí cho bữa ăn cuối cùng không được vượt quá 40 USD và phải được mua tại địa phương​. Tại Texas, sau một sự cố liên quan đến một tử tù đặt bữa ăn xa xỉ nhưng không ăn, bang này đã hủy bỏ quyền yêu cầu bữa ăn cuối cùng cho tử tù từ năm 2011​​.
  
• Hạn chế và từ chối: Một số yêu cầu có thể bị từ chối nếu bao gồm các chất bị cấm như rượu hoặc thuốc lá, hoặc nếu yêu cầu quá xa xỉ không phù hợp với ngân sách của trại giam​.
  

Các trường hợp đáng chú ý về bữa ăn cuối cùng

1. Joseph Wood: Bữa ăn cuối cùng của ông bao gồm bánh mì thịt bò nướng, khoai tây chiên, và một chai nước ngọt, nhưng điều đáng chú ý là quá trình tử hình của ông kéo dài tới 1 giờ 58 phút do sự cố với việc tiêm thuốc độc, khiến ông phải chịu đựng đau đớn kéo dài​​.
   
2. Clayton Lockett: Ông yêu cầu bữa ăn bao gồm bít tết, tôm hùm, khoai tây chiên, và bánh táo, nhưng quy trình tử hình của ông gặp sự cố nghiêm trọng, kéo dài tới 43 phút và khiến ông chịu đau đớn dữ dội trước khi tử vong​​.
   

Kết luận:
​​​​​​​Bữa ăn cuối cùng của tử tù là một phần quan trọng trong quy trình thi hành án tử hình, mang nhiều ý nghĩa nhân văn và đạo đức. Tuy nhiên, các quy định và cách thức thực hiện có thể khác nhau tùy theo nơi thi hành án, và các sự cố trong quá trình này vẫn là một vấn đề gây tranh cãi và lo ngại.

[Thanh Hữu]

Ở Việt Nam, bữa cơm cuối cùng của tử tù được gọi là: "cơm đoạn đầu" hoặc "bữa ăn nhân đạo". Theo quy định hiện hành, tử tù được hưởng tiêu chuẩn ăn, uống bằng 5 lần tiêu chuẩn của ngày Lễ, Tết quy định đối với người bị tạm giam. Điều này có nghĩa là bữa ăn cuối cùng của tử tù có thể gấp 25 lần so với mức ăn của một ngày bình thường trong quá trình bị tạm giam.

Quy định về bữa ăn cuối cùng của tử tù tại Việt Nam

• Luật Thi hành án hình sự năm 2019 và Nghị định 82/2011/NĐ-CP quy định rằng người bị thi hành án tử hình được hưởng tiêu chuẩn ăn, uống bằng 5 lần tiêu chuẩn của ngày Lễ, Tết dành cho người bị tạm giam.
  
• Điều này có nghĩa là, tùy theo giá trị định lượng hàng ngày, bữa ăn cuối cùng của tử tù có thể được quy ra tiền và hoán đổi để phù hợp với thực tế, đảm bảo đúng định mức pháp luật.
  

Thực đơn bữa ăn cuối cùng của tử tù:

• Thực đơn của bữa ăn cuối cùng thường được quyết định bởi thủ trưởng cơ sở giam giữ, có thể bao gồm các món ăn theo yêu cầu của tử tù trong giới hạn ngân sách cho phép.
  
• Thực tế, bữa ăn cuối cùng tại Việt Nam không được quy định cụ thể về món ăn mà phụ thuộc vào điều kiện và khả năng của cơ sở giam giữ, nhưng phải đảm bảo đúng định mức được quy định​.
  

Ý nghĩa nhân đạo của "cơm đoạn đầu":

• Việc cho tử tù một bữa ăn cuối cùng thể hiện tính nhân đạo của pháp luật Việt Nam, phù hợp với tín ngưỡng và truyền thống văn hóa của dân tộc.
  
• Đây là một ân huệ cuối cùng dành cho tử tù trước khi họ đối mặt với hình phạt cao nhất, giúp họ có một cơ hội cuối cùng để cảm thấy được tôn trọng và nhận sự nhân đạo từ xã hội​​.
  

Thảo luận thêm:
​​​​​​​Nếu bạn có thắc mắc hay muốn chia sẻ thêm về chủ đề này, hãy cùng thảo luận trên diễn đàn. Việc hiểu rõ và thảo luận về quy trình và ý nghĩa của bữa ăn cuối cùng sẽ giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn về hệ thống pháp luật và nhân quyền tại Việt Nam.